Column Petra van der Heijden - Zijn de olifanten de schuld van het korte lontje?

Ik was afgelopen week in de dierentuin met mijn dochter. We hadden enorm plezier. Zij kon haar lievelingsdieren zien (olifanten) en kon eindeloos klimmen en klauteren in de prachtige speeltuin. Ik vond de olifanten ook prachtig en genoot van het enthousiasme van mijn dochter.

Terwijl ik genoot, zag ik ook stress. Stress bij andere ouders die ook een gezellig (?) dagje weg waren. Het gebeurde voor onze neus, meerdere keren. Bij een moeder die flipte omdat haar zoon geen keuze kon maken aan het lunchbuffet en kennelijk te dure dingen bestelde. Bij een ander die bovenop haar kind zat en het al begon te corrigeren voordat het ook maar iets fout kon doen, zo leek het. Enzovoorts.

Nu ben ik niet van de opvoedpolitie, natuurlijk vlieg ik ook wel eens uit de bocht. Wel is het zo dat mijn verwondering en interesse in de mens altijd aanstaat (en ik ben bloednieuwsgierig) en deze verschillende situaties mij aan het denken zetten. Wat zou de reden zijn dat zij zo reageerden? En, misschien nog wel belangrijker, wat maakt dat zij niet de veerkracht konden vinden om hun korte lontje wat langer te laten zijn?

Stressreactie

Het korte lontje ontstaat vaak als een reactie op stress. En dan vooral na een periode waarin je het druk hebt gehad of gemaakt en je weinig tijd voor ontspanning hebt genomen. Als gevolg van een biologische stressreactie, schieten er al allerlei stresshormonen door je lijf. Alles wat er dan extra bijkomt, ziet je brein dan als potentieel gevaar dat je moet afweren, waardoor je uit je slof kan schieten. Zo ook als reactie op een ‘verkeerde’ keuze van je zoon bij het lunchbuffet.

Ik leg dat vaak aan de hand van een bekertje uit. Normaliter is jouw bekertje halfvol. Wanneer je dan iets vervelends tegenkomt of meemaakt, kan je dat hebben. Als het bekertje in zo’n situatie een stootje krijgt, schommelt de inhoud weliswaar, maar het gaat er niet overheen. Zit je in een periode waarin er meer het bekertje instroomt dan je er uit hebt laten gaan, dan zorgt zo’n stootje wél voor een overstroming. Overbelastingsklachten als concentratieproblematiek, slechter slapen, problemen met geheugen, piekeren en het bekende korte lontje zijn dan niet vreemd.

We kunnen het natuurlijk gaan hebben over wat er op dat moment gebeurt. Maar is het nu eigenlijk echt zo ontzettend erg dat je kind misschien iets fout doet? Of moeten we het hebben over wat er écht aan de hand is? Probeer eens verder te kijken onder de oppervlakte en onderzoek wat je actief kunt doen om het waterniveau weer wat te laten zakken. Dat betekent actief keuzes maken en accepteren dat dingen soms anders lopen.

Ga dus alleen naar de dierentuin als je ook écht olifanten wilt zien.

PSION ondersteunt

Wilt u direct mentale ondersteuning kunnen bieden aan uw medewerkers? Lees dan meer over onze ‘Beter in je vel-lijn’. De ‘Beter in je vel-lijn’ biedt uw medewerkers de mogelijkheid om snel en anoniem directe coaching, praktische tips of deskundig advies van een psycholoog te ontvangen.