Burn-out overgediagnosticeerd en overspannenheid onderschat(?)

'Hoe zorg je dat je uit de situatie komt waar je nu in zit? Wie en wat heb je daar voor nodig? Wat kun je zelf doen? Zijn er dingen die nog steeds goed gaan, waar je wél tevreden over bent?' Deze en andere vragen staan nu beschreven in de richtlijn voor psychische problemen. Een belangrijk uitgangspunt is medewerkers met klachten van een burn-out of overspannenheid, meer de regie te geven in hun eigen herstel. Een positieve benadering voor de oplossing van deze klachten komt het herstel ten goede.

Steeds meer langdurig verzuim wordt veroorzaakt door psychische klachten, al dan niet veroorzaakt door stress. De cijfers liegen er niet om: mensen die uitvallen met spanningsklachten zijn zo'n 22 weken niet aan het werk, mensen die overspannen zijn ruim 6 maanden. In het geval van burn-out klachten zitten mensen ruim 8 maanden thuis. Reden genoeg om klachten van overspannenheid en een burn-out op tijd te signaleren en te bespreken, zodat uitval wordt voorkomen. De update van de richtlijn maakt het onderscheid tussen burn-out en overspannenheid nu duidelijker, zodat psychologen en bedrijfsartsen de zorg kunnen bieden die bij de cliënt past.

Het zal waarschijnlijk wel lang duren…

Overspannenheid en burn-out: twee beroepsziekten die vragen om verschillende vormen van zorg. Drs. Nienke van Bentveld, PSION-psycholoog, is blij als er kritischer gekeken wordt naar het onderscheid tussen een burn-out en overspannenheid: "Ik heb de indruk dat de burn-out de afgelopen jaren  is overgediagnosticeerd. We merken in de praktijk dat, wanneer er is gesproken van een burn-out, cliënten er vaak al onbewust vanuit gaan dat het herstel 'wel heel lang gaat duren'. Dit komt de pro-activiteit naar herstel vaak niet ten goede. Kritisch kijken naar een diagnose en de cliënt stimuleren om regie te nemen in zijn/haar eigen herstel, vind ik daarom een positieve ontwikkeling. 'Eigenaar' zijn van het eigen herstelproces bevordert het zelfvertrouwen en leidt doorgaans tot het sneller en effectiever komen tot een oplossing. Goede begeleiding van psycholoog en/of bedrijfsarts is in dit proces wel essentieel."  

Over overspannenheid wordt met regelmaat gedacht 'dat het vanzelf wel voorbij gaat'. "En dat is in zekere zin ook vaak zo", zegt Van Bentveld. "We moeten er voor waken dat we stressvolle periodes waarin we uitingen van overbelasting vertonen, te snel als ziekte gaan aanmerken. Sommige uitingen van overbelasting horen nu eenmaal bij het leven. Echter, relativeren is wel iets anders dan negeren. Met klachten van overbelasting rond blijven lopen, zonder hier aandacht aan te besteden, kan grote gevolgen hebben."

Voorkomen is beter dan genezen

Als leidinggevende kunt u preventief invloed uitoefenen op verzuim door overspannenheid en/of een burn-out. Het begint met kennis van deze psychische klachten en het herkennen van de signalen. Herkent u signalen dat een medewerker niet goed in zijn/haar vel zit? Dan is het gesprek aangaan met de medewerker natuurlijk het allerbelangrijkste. Vragen die u tijdens een gesprek kunt stellen, zijn bijvoorbeeld: 'hoe gaat het met je? Ik heb het gevoel dat je [benoem één van de signalen], wat is er aan de hand? Kan ik je ergens mee helpen?' etc. Door deze vragen te stellen, krijgt u een beter beeld van de situatie en de klachten. 

Meer grip op psychisch verzuim krijgen?

Wilt u weten hoe u meer invloed krijgt op (preventie van) psychisch verzuim in uw organisatie? PSION helpt u graag door middel van effectieve trainingen, workshops en teamcoaching